อูไก(Ukai 鵜飼)

ใครที่มาเที่ยวเกียวโตในช่วงฤดูร้อนอาจจะผิดหวังไปบ้าง ที่ไม่ได้ชมดอกซากุรบานสะพรั่งในช่วงฤดูไบไม้ผลิ หรือชมความงามของสวนเซนในบรรยากาศใบไม้เปลี่ยนสี อย่างไรก็ตามช่วงหน้าร้อนคือบรรยากาศแห่งงานเทศกาลมากมายที่สะท้อนถึงประเพณีและวัฒนธรรมโบราณของชาวญี่ปุ่น หนึ่งในนั้นก็คือ "อูไก" (ukai-鵜飼) การชมวิถีโบราณ การจับปลาด้วยนกกาน้ำนั้นเอง

"อูไก" (ukai -鵜飼) ในภาษาอังกฤษหมายถึง "Cormorant fishing" แปลเป็นไทยก็คือ การจับปลา(หรือการประมง)โดยใช้นกกาน้ำ อูไกเกิดขึ้นมานานกว่า 1300 ปีแล้ว นับเป็นอีกหนึ่งในภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ยังสืบทอดมาให้เราได้รับชมจนถึงปัจจุบัน ทุกวันนี้อูไกไม่ได้ใช้ประโยชน์ทางการประมงแต่อย่างใด แต่เป็นการแสดงเพื่อถ่ายทอดเรื่องราวในอดีตให้ชนรุ่นหลังได้ศึกษา 

ภาพแรกที่ทำให้ตื่นตาตื่นใจคงจะเป็นซุ้มไฟที่นำหน้าเรือจับปลาโลดแล่นไปตามแม่น้ำ นอกจากให้แสงสว่างในยามค่ำคืนแล้วยังช่วยเป็นเหยื่อล่อให้ปลาขึ้นมาบนผิวน้ำมากขึ้น การสื่อสารระหว่างชาวประมงกับนกกาน้ำใช้ทั้งเสียงร้องและท่าทางประกอบกัน บรรดานกกาน้ำแหวกว่ายไปตามผิวน้ำ โผลงไปจับปลาอย่างรวดเร็ว ชาวประมงบังคับบ่วงที่ผูกกับคอนกกาน้ำอย่างคล่องแคล่ว สามารถบังคับนกกาน้ำให้เคลื่อนไหวได้ดั่งใจ หากนกกาน้ำตัวใดจับเหยื่อได้ ชาวประมงจะรีบดึงตัวนกกาน้ำตัวนั้นขึ้นมาเพื่อให้คายปลาออกมาอย่างรวดเร็ว เรียกได้ว่าทั้งความสามารถของนกกาน้ำในการจับปลาและการควบคุมนกกาน้ำของชาวประมงช่างยอดเยี่ยมทั้งคู่ไม่แพ้กันจริงๆ

การแสดงอูไกที่เกียวโตจัดขึ้นที่แม่น้ำโฮซู (Hozu River) ย่านอาราชิยาม่า เมืองเกียวโต โดยจะจัดขึ้นในช่วงวันที่ 1 กรกฎาคม จนถึง 15 กันยายนของทุกปี การแสดงจะมีวันละสองรอบคือ 19.00 และ 20.00 การแสดงหนี่งรอบใช้เวลาราว 1 ชั่วโมง ค่าเข้าชม ผู้ใหญ่ 1700 เยน เด็ก 850 เยน การเดินทางสามารถมาได้ด้วยรถบัสเบอร์ 73 และ 28 ลงที่ป้าย Arashiyama หรือนั่งรถไฟมาลงที่ สถานี Saga Arashiyama แล้วเดินมาจนถึงสะพานโทเก็ตซึเกียว (Togetsukyu Bridge) ข้ามสะพานมาแล้วเลี้ยวขวามาประมาณ50 เมตร จะเห็นท่าเรืออยู่

อูไกจัดเป็นการแสดงวิถีชาวบ้านที่จัดได้ว่าหาดูได้ยากพอสมควร ทั้งยังได้รับความสนใจมากมายจากนักท่องเที่ยวต่างชาติ แม้แต่ชาวญี่ปุ่นแท้ๆยังไม่ค่อยมีโอกาสได้ชมกันบ่อยนัก อย่าแปลกใจถ้าคุณจะเห็นนักท่องเที่ยวญี่ปุ่นบางคนร้องออกมาไม่หยุดด้วยความตื่นเต้นว่า "สุโค่ย! สุโค่ย!!"